朝代:明代
作者： 宋濂
全文:
檄谕齐鲁河洛燕蓟秦晋之人曰：自古帝王临御天下，皆中国居内以制夷狄，夷狄居外以奉中国，未闻以夷狄居中国而制天下也。自宋祚倾移，元以北狄入主中国，四海以内，罔不臣服，此岂人力，实乃天授。彼时君明臣良，足以纲维天下，然达人志士，尚有冠履倒置之叹。自是以后，元之臣子，不遵祖训，废坏纲常，有如大德废长立幼，泰定以臣弑君，天历以弟酖兄，至于弟收兄妻，子烝父妾，上下相习，恬不为怪，其于父子君臣夫妇长幼之伦，渎乱甚矣。夫人君者，斯民之宗主；朝廷者，天下之根本；礼义者，御世之大防。其所为如彼，岂可为训于天下后世哉！及其后嗣沉荒，失君臣之道，又加以宰相专权，宪台报怨，有司毒虐，于是人心离叛，天下兵起，使我中国之民，死者肝脑涂地，生者骨肉不相保，虽因人事所致，实天厌其德而弃之之时也。古云：“胡虏无百年之运”，验之今日，信乎不谬！
当此之时，天运循环，中原气盛，亿兆之中，当降生圣人，驱逐胡虏，恢复中华，立纲陈纪，救济斯民。今一纪于兹，未闻有治世安民者，徒使尔等战战兢兢，处于朝秦暮楚之地，诚可矜闵。方今河、洛、关、陕，虽有数雄，忘中国祖宗之姓，反就胡虏禽兽之名，以为美称，假元号以济私，恃有众以要君，凭陵跋扈，遥制朝权，此河洛之徒也；或众少力微，阻兵据险，贿诱名爵，志在养力，以俟衅隙，此关陕之人也。二者其始皆以捕妖人为名，乃得兵权。及妖人已灭，兵权已得，志骄气盈，无复尊主庇民之意，互相吞噬，反为生民之巨害，皆非华夏之主也。
予本淮右布衣，因天下大乱，为众所推，率师渡江，居金陵形势之地，得长江天堑之险，今十有三年。西抵巴蜀，东连沧海，南控闽越，湖湘汉沔，两淮徐邳，皆入版图，奄及南方，尽为我有。民稍安，食稍足，兵稍精，控弦执矢，目视我中原之民，久无所主，深用疚心。予恭承天命，罔敢自安，方欲遣兵北逐胡虏，拯生民于涂炭，复汉官之威仪。虑民人未知，反为我雠，絜家北走，陷溺犹深，故先谕告：兵至，民人勿避。予号令严肃，无秋毫之犯，归我者永安于中华，背我者自窜于塞外。盖我中国之民，天必命我中国之人以安之，夷狄何得而治哉！予恐中土久污膻腥，生民扰扰，故率群雄奋力廓清，志在逐胡虏，除暴乱，使民皆得其所，雪中国之耻，尔民其体之！
如蒙古、色目，虽非华夏族类，然同生天地之间，有能知礼义，愿为臣民者，与中夏之人抚养无异。故兹告谕，想宜知悉。
拼音:
xí yù qí lǔ hé luò yàn jì qín jìn zhī rén yuē: zì gǔ dì wáng lín yù tiān xià, jiē zhōng guó jū nèi yǐ zhì yí dí, yí dí jū wài yǐ fèng zhōng guó, wèi wén yǐ yí dí jū zhōng guó ér zhì tiān xià yě. zì sòng zuò qīng yí, yuán yǐ běi dí rù zhǔ zhōng guó, sì hǎi yǐ nèi, wǎng bù chén fú, cǐ qǐ rén lì, shí nǎi tiān shòu. bǐ shí jūn míng chén liáng, zú yǐ gāng wéi tiān xià, rán dá rén zhì shì, shàng yǒu guān lǚ dào zhì zhī tàn. zì shì yǐ hòu, yuán zhī chén zǐ, bù zūn zǔ xùn, fèi huài gāng cháng, yǒu rú dà dé fèi zhǎng lì yòu, tài dìng yǐ chén shì jūn, tiān lì yǐ dì zhèn xiōng, zhì yú dì shōu xiōng qī, zi zhēng fù qiè, shàng xià xiāng xí, tián bù wéi guài, qí yú fù zǐ jūn chén fū fù cháng yòu zhī lún, dú luàn shén yǐ. fū rén jūn zhě, sī mín zhī zōng zhǔ cháo tíng zhě, tiān xià zhī gēn běn lǐ yì zhě, yù shì zhī dà fáng. qí suǒ wéi rú bǐ, qǐ kě wèi xùn yú tiān xià hòu shì zāi! jí qí hòu sì chén huāng, shī jūn chén zhī dào, yòu jiā yǐ zǎi xiàng zhuān quán, xiàn tái bào yuàn, yǒu sī dú nüè, yú shì rén xīn lí pàn, tiān xià bīng qǐ, shǐ wǒ zhōng guó zhī mín, sǐ zhě gān nǎo tú dì, shēng zhě gǔ ròu bù xiāng bǎo, suī yīn rén shì suǒ zhì, shí tiān yàn qí dé ér qì zhī zhī shí yě. gǔ yún: hú lǔ wú bǎi nián zhī yùn, yàn zhī jīn rì, xìn hū bù miù! dāng cǐ zhī shí, tiān yùn xún huán, zhōng yuán qì shèng, yì zhào zhī zhōng, dāng jiàng shēng shèng rén, qū zhú hú lǔ, huī fù zhōng huá, lì gāng chén jì, jiù jì sī mín. jīn yī jì yú zī, wèi wén yǒu zhì shì ān mín zhě, tú shǐ ěr děng zhàn zhàn jīng jīng, chǔ yú zhāo qín mù chǔ zhī dì, chéng kě jīn mǐn. fāng jīn hé luò guān shǎn, suī yǒu shù xióng, wàng zhōng guó zǔ zōng zhī xìng, fǎn jiù hú lǔ qín shòu zhī míng, yǐ wéi měi chēng, jiǎ yuán hào yǐ jì sī, shì yǒu zhòng yǐ yào jūn, píng líng bá hù, yáo zhì cháo quán, cǐ hé luò zhī tú yě huò zhòng shǎo lì wēi, zǔ bīng jù xiǎn, huì yòu míng jué, zhì zài yǎng lì, yǐ qí xìn xì, cǐ guān shǎn zhī rén yě. èr zhě qí shǐ jiē yǐ bǔ yāo rén wéi míng, nǎi dé bīng quán. jí yāo rén yǐ miè, bīng quán yǐ dé, zhì jiāo qì yíng, wú fù zūn zhǔ bì mín zhī yì, hù xiāng tūn shì, fǎn wéi shēng mín zhī jù hài, jiē fēi huá xià zhī zhǔ yě. yǔ běn huái yòu bù yī, yīn tiān xià dà luàn, wèi zhòng suǒ tuī, lǜ shī dù jiāng, jū jīn líng xíng shì zhī dì, dé cháng jiāng tiān qiàn zhī xiǎn, jīn shí yǒu sān nián. xī dǐ bā shǔ, dōng lián cāng hǎi, nán kòng mǐn yuè, hú xiāng hàn miǎn, liǎng huái xú pī, jiē rù bǎn tú, yǎn jí nán fāng, jǐn wèi wǒ yǒu. mín shāo ān, shí shāo zú, bīng shāo jīng, kòng xián zhí shǐ, mù shì wǒ zhōng yuán zhī mín, jiǔ wú suǒ zhǔ, shēn yòng jiù xīn. yǔ gōng chéng tiān mìng, wǎng gǎn zì ān, fāng yù qiǎn bīng běi zhú hú lǔ, zhěng shēng mín yú tú tàn, fù hàn guān zhī wēi yí. lǜ mín rén wèi zhī, fǎn wèi wǒ chóu, jié jiā běi zǒu, xiàn nì yóu shēn, gù xiān yù gào: bīng zhì, mín rén wù bì. yǔ hào lìng yán sù, wú qiū háo zhī fàn, guī wǒ zhě yǒng ān yú zhōng huá, bèi wǒ zhě zì cuàn yú sài wài. gài wǒ zhōng guó zhī mín, tiān bì mìng wǒ zhōng guó zhī rén yǐ ān zhī, yí dí hé dé ér zhì zāi! yǔ kǒng zhōng tǔ jiǔ wū shān xīng, shēng mín rǎo rǎo, gù lǜ qún xióng fèn lì kuò qīng, zhì zài zhú hú lǔ, chú bào luàn, shǐ mín jiē dé qí suǒ, xuě zhōng guó zhī chǐ, ěr mín qí tǐ zhī! rú méng gǔ sè mù, suī fēi huá xià zú lèi, rán tóng shēng tiān dì zhī jiān, yǒu néng zhī lǐ yì, yuàn wèi chén mín zhě, yǔ zhōng xià zhī rén fǔ yǎng wú yì. gù zī gào yù, xiǎng yí zhī xī.